Hướng dẫn kỹ thuật trồng ngô nếp năng suất cao
Ngô nếp là loại cây ngày ngắn, có thể trồng trên nhiều loại đất. Nó phát triển tốt nhất trên đất giàu hữu cơ, thịt hay thịt pha cát. Đồng thời có khả năng giữ nước tốt và độ pH từ 5,5 đến 7,0.
Cây ngô nếp có chiều cao từ 1,2m đến 1,8m. Nó có khả năng chống đổ ngã tốt nhờ vào bộ rễ chân kiềng phát triển mạnh. Lá của nó gọn gàng, có khả năng thụ phấn tốt và cây cho trái thấp. Các trái trên cây phát triển đồng đều, với tỷ lệ trái loại 1 trên 95%.
Trái bắp có hình dạng thon dài, có râu, cờ xòe và vỏ bì mỏng bọc kín. Hạt bắp được đóng múp đầu, các hàng hạt thẳng đều và có màu trắng sữa. Hạt bắp có vị thơm, ngọt và dẻo, rất thích hợp để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn.
Thời gian trồng ngô nếp
Ở miền Bắc:
Mùa xuân: Gieo trồng từ cuối tháng 1 đến cuối tháng 2, trong giai đoạn chuyển sang mùa xuân.
Mùa hè: Gieo trồng từ giữa tháng 4 đến gần cuối tháng 5.
Mùa đông: Thời điểm tốt nhất để gieo trồng là từ đầu tháng 9 đến giữa tháng 10.
Ở miền Trung:
Mùa xuân: Gieo hạt giống từ tháng 1 đến tháng 2.
Mùa hè: Gieo từ giữa tháng 4 đến tháng 6.
Mùa thu: Gieo từ giữa tháng 7 đến giữa tháng 8.
Ở Đông Nam Bộ và các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long: Gieo trồng diễn ra trong mùa hè, mùa thu và mùa đông theo cùng thời điểm như ở miền Trung. Ngoài ra, cũng có thể trồng ngô nếp vào mùa xuân sau khi thu hoạch lúa nổi xong.
Chuẩn bị đất trồng và bón lót
Có thể thực hiện cách trồng ngô nếp trên đất pha cát hoặc đất thịt. Trước khi trồng, đất cần được làm sạch cỏ, cày xới và để phơi nắng trong khoảng 2 tuần để đạt được độ xốp và thông thoáng.
Bộ rễ của cây ngô nếp phát triển nhiều và sâu, do đó đất trồng cần được cày xới đến độ sâu từ 15 đến 25cm. Đối với khu vực trồng hai vụ lúa, bạn nên xen kẽ việc trồng cây ngô vào mùa đông. Khoảng cách giữa các luống rộng 1m, cao 20-30cm và rãnh luống rộng 30-40cm. Nếu đất có khả năng thoát nước tốt, có thể làm bằng màu thoát nước.
Lượng phân lót trong kỹ thuật trồng ngô nếp cần sử dụng khá lớn, chiếm khoảng 70% tổng lượng phân bón cho cây bắp nếp. Phân lót chủ yếu là phân chuồng đã phân hủy, phân hữu cơ, phân xanh và có thể kết hợp với phân vô cơ, phân lân, kali, đạm và vôi.
Mật độ trồng ngô nếp
Mật độ trồng ngô nếp thông thường là khoảng 20-30kg hạt trên mỗi hecta đất. Khoảng cách giữa các cây là 20-30cm và khoảng cách giữa các hàng là 60-70cm. Để đạt tỷ lệ nảy mầm tốt nhất, cách trồng ngô nếp làm như sau:
- Đầu tiên, hãy phơi hạt ngô nếp qua ánh nắng nhẹ, sau đó ngâm hạt trong nước ấm (khoảng 40-50oC) trong vòng 4-5 giờ. Tiếp đến vớt hạt ngô ra và rửa sạch, loại bỏ những hạt lép nổi trên mặt nước.
- Hạt ngô được để ráo nước và sau đó ủ trong khăn ẩm cho đến khi hạt nứt nanh và nảy mầm. Sau đó, hạt ngô được gieo trồng vào luống.
- Khi gieo hạt, hãy đưa hạt xuống đất sâu từ 3-7cm (tuỳ thuộc vào độ ẩm của đất và thời tiết), mỗi lỗ gieo có 2-3 hạt. Ngay sau khi gieo hạt, sử dụng bình ô doa để tưới nhẹ nước.
- Trong cách trồng ngô nếp đã mọc lên có 3-5 lá, bạn có thể bắt đầu tỉa cây con. Chỉ nên giữ lại 2 cây trên mỗi gốc và loại bỏ các cây non yếu. Các cây non yếu này có thể được chuyển sang các gốc khác mà không có cây nảy mầm hoặc chỉ có 1 cây.
Chăm sóc ngô nếp để đạt hiệu quả cao
Trong cách trồng ngô nếp, việc chăm sóc đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cây trưởng thành. Cụ thể quy trình chăm sóc như sau:
Tươi nước
Việc tưới nước là quan trọng trong quá trình chăm sóc cây ngô từ khi nảy mầm cho đến khi cây ra 3-4 lá, cũng như giai đoạn gần thu hoạch. Trong giai đoạn này, cây bắp chỉ cần ít nước, độ ẩm tốt là khoảng 50-60%.
Tuy nhiên, trong khoảng từ 10 ngày trước khi trổ cờ đến 20 ngày sau khi trổ cờ, cây bắp cần được tưới nhiều hơn. Độ ẩm cần đạt từ 75-85% trong giai đoạn này. Trong quá trình thực hiện cách trồng ngô nếp, nếu cây thiếu nước, năng suất bắp sẽ giảm.
Bón phân
Để cây ngô phát triển tốt hơn, cần bón phân hữu cơ và phân vô cơ cân đối. Đối với cây ngô, đạm có tác động quan trọng đến năng suất. Ngoài ra, cần bổ sung phân chứa lượng supe lân và phân vi lượng Zn để đảm bảo ngô cho năng suất cao và chất lượng tốt. Trên đất bạc màu, xám và cát, cần bón nhiều lân và kali để tăng năng suất.
Lượng phân bón thúc trong cách trồng ngô nếp cho 1 hecta đất trồng bắp nếp như sau: 250kg Urê, 450-500kg Super Lân, 100-120kg kali clorua. Cách bón phân thúc như sau:
- Bón phân thúc lần 1 (sau khi gieo 10 ngày): Sử dụng khoảng 50kg Urê, 20-25kg kali clorua. Bón cách gốc cây khoảng 15-20cm, xới nông làm sạch cỏ trên mặt luống. Trước khi bón phân, vun đất nhẹ vào gốc để tránh cây bị đổ ngã.
- Bón phân thúc lần 2 (khoảng 20 ngày sau khi gieo): Đây là giai đoạn cây đang xoáy nõn chuẩn bị trổ cờ. Sử dụng 100kg Urê, 40-50kg kali clorua.
- Bón phân thúc lần 3 (cách lần bón trước khoảng 15-20 ngày): Sử dụng toàn bộ lượng phân còn lại. Cách bón tương tự như 2 lần trên.
Trong cách trồng ngô nếp sau khi gieo hạt khoảng 10 ngày, bạn có thể sử dụng phân HVP 6-4-4 K-HUMAT để giúp cây phát triển bộ rễ tốt và hấp thu nhiều phân bón. Ngoài ra, nên phun thêm HVP 1001.S (16-16-8) để thân lá cây phát triển mạnh, tăng cường quá trình quang hợp.
Trong lần bón thúc thứ 2, nên pha phân HVP 6-4-4 K-HUMAT để tưới cây, giúp cây phát triển bộ rễ tốt và hấp thu nhiều phân bón. Đồng thời, phun thêm HVP 1001.S (20-20-15) để giúp cây phát triển thân lá tốt hơn và tăng cường quá trình quang hợp.
Khi cây bắp đạt giai đoạn trổ cờ (lần bón thúc đợt 3), cần thực hiện cách trồng ngô nếp hiệu quả bằng cách phun HVP 1601 (10-50-10) để giúp cây phân hóa mầm hoa tốt. Đồng thời tạo điều kiện tốt cho việc phát triển cờ và bắp, giúp chúng khỏe mạnh, to mập.
Phòng trừ sâu bệnh
- Đối với sâu đục thân, để tránh chúng xâm nhập vào bắp có thể rải Basudin hoặc Regent hạt vào loa kèn khi bắp có khoảng 7-8 lá và trước giai đoạn bắp trổ cờ.
- Đối với rầy mềm, không nên trồng bắp quá sát nhau vì điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho rầy phát triển. Có thể sử dụng các loại thuốc Applaud hoặc Admire để kiểm soát.
- Đối với sâu đục trái, để phòng trừ bạn có thể trồng giống kháng (giống có lớp vỏ trái dày và che phủ trái). Ngoài ra có thể phun thuốc trừ sâu gốc cúc như Karate, Fastac và các loại thuốc tương tự.
- Trong quá trình thực hiện cách trồng ngô nếp có thể gặp các loại côn trùng gây hại sống dưới đất như sâu đất, sùng trắng, sùng bửa củi… Để phòng trừ chúng, bạn có thể sử dụng các loại thuốc Basudin, Regent hoặc vôi để vệ sinh và khử trùng đất.
- Đối với bệnh đốm lá, bạn có thể sử dụng các loại thuốc sát khuẩn như Maneb, Zineb hoặc Copper-zinc, Appencarb để phòng trị.
- Đối với bệnh đốm vằn có thể sử dụng Anvil, Bonanza, Rovral, Kitazin. Phun thuốc khi bệnh mới phát hiện, mỗi 3-7 ngày phun một lần.
- Khi gặp bệnh rĩ trong quá trình thực hiện cách trồng ngô nếp tại nhà, bạn có thể sử dụng các thuốc Copper, Maneb hoặc Zineb.
Thu hoạch
Sau khoảng 60-65 ngày thực hiện cách trồng ngô nếp, bạn có thể tiến hành thu hoạch. Nếu bạn muốn thu hoạch bắp tươi, hãy chờ khoảng 18-20 ngày sau khi râu ngô khô và đen. Còn nếu bạn muốn thu hoạch bắp khô thì thời điểm tốt nhất là khi ngô đã chín, bẹ ngô đã khô và có màu vàng rơm.
Khi thu hoạch bắp tươi, hãy sử dụng nó ngay lập tức. Đừng chất bắp lại thành đống sau khi thu hoạch. Bởi lẽ bắp còn tươi và có độ ẩm cao sẽ dễ gặp vấn đề về thối mốc.
Thanh Hường – Sở Nông Nghiệp và Truyền Thông Ninh Bình